Wat zijn Shanties?

Vroeger, in de tijd van de grote zeilvaart, werden aan boord van de schepen ritmische liederen, zgn. shanties gezongen. Deze shanties werden gezongen voor het gezamenlijk verrichten van zware en langdurige arbeid. Bij het bedienen van het ankerspil, het laden en lossen, het hijsen van de zeilen en het binnenhalen van de trossen, zette een voorganger (de "shantyman") zo'n lied in en de bemanning volgde hem daarbij om zo de zware werkzaamheden te klaren. De Shantyman zong de coupletten voor en de bemanning zong het refrein.

Een shanty is dus in feite een arbeidslied maar shanties zijn ook liederen die werden gezongen in de beperkte vrije tijd aan boord. Deze liederen verhalen vaak van verre oorden. Hierbij zijn de onderwerpen vaak de vrouwen in de havensteden en verre landen en de liefde. De vrijetijdsliederen werden forebitters (GB) of forecastle songs (USA) genoemd. Shanty wordt ook gezien als een protestlied op de slechte werkomstandigheden en de tirannie van de kapitein, stuurlieden en bootsman.

Er zijn vele shantykoren. Een shantykoor bestaat in principe alleen uit mannenstemmen. Voor de begeleiding worden echter ook vaak vrouwen ingezet. Het repertoire moet hoofdzakelijk bestaan uit shanty's en kan aangevuld worden met zeemansliederen of lokale liederen verwant aan de zee, haven of visserij. Smartlappen horen daar niet bij. Verwant aan de shantykoren zijn de z.g. viswijvenkoren. Zij bezingen de historie van de zeevisserij van uit het thuisperspectief. Op shantyfestivals zijn zij vaak een aanvulling op het shanty-repertoire.